Jeśli planujecie małą wędrówkę w Górach Stołowych, to jej obowiązkowym punktem musi być wejście na Szczeliniec Wielki (922 m n.p.m.). To bez wątpienia jedna z największych atrakcji turystycznych Sudetów, jak i jeden z najbardziej rozpoznawalnych szczytów w Polsce. Najwyższym punktem jest tzw. Tron Liczyrzepy.
Szczeliniec Wielki należy do Korony Gór Polski i oferuje wiele ciekawych miejsc do zwiedzania po drodze oraz interesujące panoramy z platformy widokowej przy schronisku PTTK. Dodatkowo, to również doskonały sposób na spędzenie aktywnego czasu z rodziną i stworzenia wyjątkowych wspomnień. Zapraszam do przeczytania szczegółowej relacji!
Spis treści
Szczeliniec Wielki – dojazd i parking
Po porannym rozruchu w postaci żółtego szlaku na Ślężę z Przełęczy Tąpadła ruszyliśmy w kierunku Gór Stołowych. Na początku drogą krajową nr 8, a następnie drogą wojewódzką nr 387. W końcowym fragmencie mamy „przyjemność” przejażdżki sławną Drogą Stu Zakrętów, która łączy Radków z Kudową – Zdrój. Na długości 35 km mamy do czynienia z masą zakrętów, które nierzadko są wąskie i przepaściste. Jadąc ta droga warto zachować wzmożoną ostrożność.
Ostatecznie docieramy na rozległy parking w Karłowie przy Ośrodku Wypoczynkowym „Pod Szczelińcem”, który jest naszym punktem startowym w drodze na Szczeliniec. Jest to mała miejscowość założona w 1730 roku przez austriackiego arcyksięcia Karola VI Habsburga. Za parking w sierpniu 2021 roku zapłaciliśmy 15 złotych / dzień. Poniżej na mapie znajdziecie dokładną lokalizację tego parkingu.
Szczeliniec Wielki – jaki szlak wybrać?
Zasadniczo, opcji na wejście na Szczeliniec Wielki mamy dwie i obydwie prowadzą szlakiem koloru żółtego. Mamy możliwość wejścia od strony Pasterki (682 m n.p.m.) oraz od strony Karłowa (754 m n.p.m.). Obydwa te szlaki spotykają się na przełęczy (867 m n.p.m.) pomiędzy Mały, a Wielkim Szczelińcem.
Góry Stołowe – tajemnicze labirynty i ciekawe formacje skalne
Góry Stołowe to jedno z najatrakcyjniejszych pasm górskich w Polsce. Ich tereny zostały objęte ochroną w postaci Parku Narodowego Gór Stołowych (od 1993 roku). Powstały one 30 milionów lat temu, w wyniku erozji poziomych warstw margli i piaskowców i to dzięki temu procesowi zawdzięczają swoje fantazyjne kształty. W Polsce znajduje się wschodnia część Gór Stołowych tzw. część właściwa oraz zachodnia, czyli pasmo Zaworów z najwyższym ich szczytem – Rogiem (712 m n.p.m.). W Czechach natomiast znajduje się centralna część, składająca się na Broumovské stěny i Adršpašskoteplické skály.
Góry Stołowe to nie tylko wspomniany wcześniej Szczeliniec Wielki (922 m n.p.m.). Warto wybrać się na ciekawe wycieczki m.in. do Skalnego Miasta Adrspach, w Błędne Skały, Skalne Grzyby, Białe Ściany czy Kopę Śmierci. Jeśli natomiast nie macie w planach pieszych wędrówek, to możecie udać się do Fortu Karola, do Dworku Chopina i Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdrój, Kaplicy Czaszek w Czermnej, do Wambierzyć, które są nazywane Śląśką Jerozolimą czy do skansenu budownictwa sudeckiego w Pstrążnej.
Szczeliniec Wielki – początek szlaku z Karłowa
Dzisiaj mam przyjemność wędrowania z moją żoną Natalią i córką Laura. Z pewnością będzie to niezapomniany dzień z masą pięknych wspomnień. Wychodząc z parkingu kierujemy się zgodnie z żółtym, czerwonym i niebieskim oznaczeniem. Mijamy niekończące się budki z pamiątkami, jedzeniem i innymi rarytasami i po około 15 minutach stajemy przed rozgałęzieniem szlaków. W prawo ucieka szlak czerwony, który prowadzi na Skalne Grzyby, natomiast w lewo odbija szlak niebieski, który zaprowadzi nas w okolice Pasterki (682 m n.p.m.).
My wybieramy szlak żółty i bramką na lewo zaczynamy wspinaczkę po kamiennych schodach. Nie będzie to ot, zwykły spacerek, bo takich stopni mamy do pokonania prawie 700! Kamienne schody, co jakiś czas ustępują drewnianym, bądź metalowym, a wszystko „przyozdobione” jest zieloną poręczą, która ma za zadanie odstraszyć turystów ze zbaczania z wyznaczonej ścieżki. Po około 40 minutach dochodzimy do pierwszej, ciekawej formy skalnej, którą jest Ucho Igielne. W jego pobliżu były też smaczne borówki – polecamy!
Schronisko PTTK Szczeliniec Wielki – Góry Stołowe
50 minut zajęło nam dojście tutaj, ale uwierzcie było warto! Przy budynku schroniska na Szczelińcu znajdują się memoriałowe tablice, upamiętniające Franza Pabla oraz wizyty Johanna Wolfganga Goethego i Johna Quincy Adamsa. Co najważniejsze jednak, na szczycie nie natrafiliśmy na ogromne tłumy, które uniemożliwiłyby podziwianie wspaniałych widoków, które otwierają się z tarasu widokowego. Panorama obejmuje Karkonosze ze Śnieżką, Góry Wałbrzyskie z Borową i Chełmcem, Góry Sowie z Wielką Sową oraz oczywiście na czeską część Gór Stołowych. Na pierwszym planie wybijają się Broumovske Steny z ich najwyższym szczytem – Božanovský špičák (773 m n.p.m.).
Warto również wspomnieć, że schronisko PTTK „Szczeliniec Wielki” jest jednym z dwóch schronisk w Polsce, do którego nie ma możliwości dojechania samochodem. Drugim z nich jest znane i lubiane schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich w Tatrach. Nie prowadzi tu żadna droga, po której mógłby się poruszać jakikolwiek pojazd. Funkcjonuje tu wyłącznie wyciąg towarowy, który od lat 70-tych dostarcza dobra z drogi przebiegającej u północnego podnóża szczytu. Można natomiast tu smacznie zjeść, napić się gorącej czekolady, zimnego piwka (również czeskie piwa z pobliskiego Broumowa), czy przybić pamiątkową pieczątkę. Przykładowe dania i ich ceny: kwaśnica – 22 zł, bigos – 29 zł, fasolka po bretońsku – 27 zł.
Jeśli podoba Ci się, to co robię i chcesz wesprzeć moją działalność – postaw mi kawę mocy na szlaku! Ja odwdzięczę się kolejną relacją z wyjazdu, praktycznymi wskazówkami, poradą czy niezbędnymi informacjami, które pomogą Ci zaplanować urlop. Dziękuje!
Dodatkowo, każdy kto wesprze moją działalność otrzyma 45 dni darmowego dostępu do bogatej biblioteki audiobooków oferowanych przez BookBeat!
Szczeliniec Wielki – o historii słów kilka
Widoki widokami, natomiast nie sposób w tym miejscu nie przytoczyć kilku historycznych wydarzeń, które ukształtowały odwiedzoną przez nas dzisiaj okolicę. W 1790 roku wybudowany został fort Karola na górze Ptak, który miał wzmocnić obronę Śląska przed zbliżającą się wojną z Austrią. Następnie został w tym samym celu przygotowany masyw Szczelińca. Prace były wspierane przez 17-letniego wówczas Franciszka Pabla, który był mieszkańcem pobliskiego Karłowa. W trakcie prac wytrasowano m.in. dojście na szczyt, ale ostatecznie zaniechano planów ufortyfikowania góry.
Szczyt Szczelińca był od tego momentu bardzo chętnie odwiedzany. Szczyt gościł samego króla Fryderyka Wilhelma II wraz z księżniczkami, czy też Johna Quincy Adamsa – 6-sztego prezydenta USA. Po wizycie króla funkcje przewodnickie na Szczelińcu objął wspomniany wcześniej Franciszek Pebel, który nazwał większość znajdujących się tutaj form skalnych.
W 1845 roku na szczycie wybudowano schronisko zwane „Szwajcarką”. Może i nie jest one najstarszym w Sudetach, ale jako jedyne zostało wybudowane od razu z intencją obsługi turystów. Wszystkie inne ewoluowały do takiego przeznaczenia np. z poziomu szałasów pasterskich. Po II wojnie światowej piecze nad schroniskiem przejęło PTTK (Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze), a w latach w latach 60. XX w. powołało schronisko w Pasterce.
Labirynt Skalny – cennik, godziny otwarcia i mapa zwiedzania
Po krótkim podładowaniu baterii czeka nas najciekawszy element wycieczki, czyli wędrówka Skalnym Labiryntem. Jest to też jej płatna część, dlatego najpierw zmierzamy do kasy po bilety, a przy okazji pamiątkowe pieczątki. Po uiszczeniu opłaty (w 2022 roku zapłaciliśmy 12 zł za bilet normalny i 6 zł za ulgowy) ruszamy w tajemniczy świat skalnych formacji. Pamiętajcie też, że po wykupieniu biletu i wejściu na trasę nie ma już możliwości powrotu do schroniska, jako że szlak zielony służy wyłącznie do zejścia w kierunku Karłowa.
W kwestii biletów polecam z całego serca ich zakup przez internet, jako że jest to forma rekomendowana, a samo miejsce jest bardzo popularne i często tworzą się spore kolejki do kasy biletowej. Szkoda czasu. Bilet online możesz zakupić na stronie Parku Narodowego Gór Stołowych – kliknij tutaj. Ponadto, obecnie obowiązują limity wejść i dla trasy turystycznej na Szczelińcu Wielkim jest to 400 osób na godzinę, więc może zdarzyć się taka sytuacja (szczególnie w sezonie), że w kasie biletów po prostu nie będzie.
Zwiedzanie trasy turystycznej „Szczeliniec Wielki” możliwe jest we wszystkie dni tygodnia i uzależnione jest od długości dnia i od pory roku, dlatego też godziny udostępnienia przedstawiają się następująco:
- od otwarcia sezonu do 14 czerwca od 9:00 do 19:00
- od 15 czerwca do 31 lipca od 8:00 do 20:00
- od 1 sierpnia do 31 sierpnia od 8:00 do 19:00
- od 1 września do 30 września od 9:00 do 18:00
- od 1 października do 13 listopada od 9:00 do 16:00
Trasa mija ciekawe formy skalne, przypominające ludzkie i zwierzęce postaci m.in. wielbłąda, słonia, małpę, psa czy żółwia. Oprócz tego mamy też możliwość wejścia na najwyższy punkt, czyli Fotel Pradziada oraz pokonać zachwycający korytarz Piekiełka. Poniżej znajdziecie dokładny plan trasy:
Źródło: Park Narodowy Gór Stołowych
Labirynt Skalny – opis przejścia
Z biletami w rękach ruszamy po dalszą przygodę. Bardzo szybko po uiszczeniu opłaty mijamy Kaczęta, przy których dumnie wznosi się najwyższy punkt Szczelińca – Tron Liczyrzepy (922 m n.p.m.). Często też nazywany Fotelem Pradziada. Aby go zdobyć warto wspiąć się po kilkunastu metalowych schodach, ponieważ wtedy z czystym sumieniem możemy dopisać kolejny szczyt do Korony Gór Polski.
Obok tronu znajduje się skałka Wielbłąd, za którą drewniana kładka dalej prowadzi pośród imponujących skał. Po około 10 minutach dochodzimy do tarasu widokowego, skąd wspaniale prezentuje się jedna z najbardziej charakterystycznych form skalnych na Szczelińcu Wielkim – Małpolud. Jeśli myślicie, że to koniec atrakcji, to jesteście w błędzie. Najciekawsze dopiero się zaczyna!
Przez Diabelską Kuchnię schodzimy w dół do Piekiełka, czyli 25 – metrowej szczeliny, która robi na nas piorunujące wrażenie. Miejscami szczeliny, przez które przychodzi nam się przedzierać są tak wąskie, że zabranie większego plecaka na pewno mogłoby spowodować skuteczne zaklinowanie się w jednej z nich. Na minus, jako że jest to najciekawsze miejsce, to robią się tu spore kolejki, których niestety również doświadczyliśmy.
Szczeliniec Wielki – zejście do Karłowa
Z czeluści piekła wydostajemy się powoli na powierzchnię, aby po chwili z Nieba podziwiać widoki rozpościerające się na najbliższą okolicę. Kolejno mijamy Kołyskę, Kwokę, Koński Łeb, Słonia i łapiemy promienie słoneczne na rozległych tarasach południowych Wielkiego Szczelińca. W międzyczasie pokonujemy też szczelinę tak wąską, że przychodzi nam prześlizgiwać się na kolanach.
Dalej czeka już nas powolne zejście w kierunku Karłowa, po wygodnych stopniach. Trzymamy się zielonego oznaczenia, które zostało nazwane „Trasą turystyczną im. Franciszka Pabla”. Na parking docieramy chwilę przed godziną 15, po około 3:15 h wędrówki.
Szczeliniec Wielki – ciekawostki i informacje praktyczne
- Szczeliniec Wielki zaliczany jest do Korony Gór Polski – jest to najwyższy szczyt Gór Stołowych
- parking dostępny jest przy Ośrodku Wypoczynkowym w Karłowie w cenie 15 zł / dzień
- cała wędrówka zajęła nam 3:15 h, podczas której przeszliśmy 4,2 km oraz 220 m przewyższenia
- trasa nie nadaje się na poruszanie się wózkiem dziecięcym
- bezpłatne toalety znajdują się zaraz przy wejściu na szlak
- bilet do Labiryntu Skalnego kosztuje 12 zł na bilet normalny i 6 zł za bilet ulgowy
- aktualne warunki na Szczelińcu możecie śledzić za pomocą kamer pod tym linkiem: https://naszczelincu.pl/kamery/
- Drogę Stu Zakrętów, którą dostaliśmy się do Karłowa wybudowano w 1870 roku
Sudety – pozostałe szczyty warte odwiedzenia
Sudety to region pełen pięknych krajobrazów i malowniczych szlaków turystycznych. Każdy miłośnik turystyki znajdzie tu coś dla siebie, niezależnie od poziomu zaawansowania czy kondycji fizycznej. Oprócz wejścia na Szczeliniec Wielki w Górach Stołowych, polecam wycieczki na takie szczyty jak:
- Śnieżka – najwyższy szczyt Karkonoszy, jak i całych Sudetów o wysokości 1603 m n.p.m. Z jej szczytu można podziwiać piękne panoramy Sudetów Polskich i Czeskich, Kotlinę Jeleniogórską oraz m.in. takie szczyty jak: Czarną Kopę (1407 m n.p.m.), Skalny Stół (1247 m n.p.m.) i Krukową (1170 m n.p.m.) czy Studniční horę (1555 m n.p.m.) oraz Luční horę (1555 m n.p.m.).
- Szrenica – popularny szczyt w Karkonoszach o wysokości 1362 m n.p.m. Rozciągają się z niej widoki na Kotlinę Jeleniogórską, Góry Izerskie czy Karkonosze czeskie. Na szczycie znajduje się schronisko „Szrenica”, a delikatnie poniżej „Schronisko PTTK na Hali Szrenickiej”.
- Wysoka Kopa – najwyższe wzniesienie Gór Izerskich, zlokalizowane w masywie Wysokiego Grzbietu, pomiędzy Szklarską Porębą, a Świeradowem – Zdrój. Jest to najdalej wysunięty na zachód szczyt należący do Korony Gór Polski.
- Wielka Sowa – to najwyższy szczyt Gór Sowich o wysokości 1015 m n.p.m. Na jej szczycie znajdziemy kamienno – żelbetową wieżę widokową oraz rzeźbę sowy i muflona. Na jej szczycie znajdziemy kamienno – żelbetową wieżę widokową (która jeszcze przez jakiś czas będzie w remoncie) oraz rzeźbę sowy i muflona.
- Skalnik – szczyt o wysokości 945 m n.p.m. w Rudawach Janowickich. Sam jest skrzętnie schowany jest w leśnej gęstwinie i nie pozwala nacieszyć oka widokami, dlatego dużo bardziej polecam wejście na pobliską Małą Ostrą 936 m n.p.m.), która oferuje kapitalną panoramę (w tym m.in. na Śnieżkę).
Noclegi w Sudetach – Szczeliniec Wielki i okolice
Jeśli planujecie wycieczkę na Szczeliniec Wielki, to najwygodniej będzie Ci szukać noclegów w takich miejscowościach jak: Kudowa Zdrój, Duszniki Zdrój czy Polanica Zdrój.
Jeśli natomiast planujesz spędzić swoje wakacje w Sudetach w niebanalny sposób, to sprawdź platformę AlohaCamp. Znajdziesz tam nadzwyczajne miejsca noclegowe – glampingi, klimatyczne domki, domki nadrzewach, prywatne kempingi czy tiny houses.
Dla naszych Czytelników mamy też coś specjalnego! Wystarczy kliknąć w poniższy baner:
Jeśli podoba Ci się, to co robię i chcesz wesprzeć moją działalność – postaw mi kawę mocy na szlaku! Ja odwdzięczę się kolejną relacją z wyjazdu, praktycznymi wskazówkami, poradą czy niezbędnymi informacjami, które pomogą Ci zaplanować urlop. Dziękuje!
Dodatkowo, każdy kto wesprze moją działalność otrzyma 45 dni darmowego dostępu do bogatej biblioteki audiobooków oferowanych przez BookBeat!
